کولیت روده چیست؟
کولیت روده یک بیماری التهابی روده (IBD) است که باعث التهاب و زخم در دستگاه گوارش شما می شود. کولیت روده داخلی ترین پوشش روده بزرگ (کولون) و راست روده را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم این عارضه معمولا با گذر زمان به وجود می آیند و ناگهانی نیستند.
کولیت روده گاها بسیار خطرناک بوده و می تواند جان بیمار را تهدید کن. اگر چه این عارضه هنوز درمان قطغی ندارد اما، درمان هایی هستند که می توانند علائم و نشانه های بیماری را تا حد زیادی کاهش دهد و باعث بهبودی طولانی مدت شوند.
علائم کولیت روده
علائم کولیت روده با توجه به به شدت التهاب و محل وقوع آن می تواند متفاوت باشد. این علائم عبارتند از:
• اسهال که اغلب با خون یا چرک همراه است.
• درد و گرفتگی شکم
• درد رکتوم
• خونریزی مقعدی ( دفع مقدار کمی خون همراه با مدفوع)
• عدم توانایی در اجابت مزاج برخلاف اضطرار
• کاهش وزن
• خستگی
• تب
• عدم رشد در کودکان
انواع کولیت روده
پزشکان اغلب کولیت روده را بر اساس محل آن دسته بندی می کنند. انواع کولیت روده عبارتند از:
• پروکتیت اولسراتیو(التهاب راست روده):این نوع التهاب به نزدیک ترین ناحیه به مقعد (رکتوم) محدود می شود و خونریزی مقعدی ممکن است تنها علامت این نوع بیماری باشد.
• پروکتوسیگموئیدیت: انی نوع التهاب انتهای روده بزرگ را درگیر می کند. علائم و نشانههای این عارضه عبارتند از: اسهال خونی، گرفتگی و درد شکمی، و ناتوانی در حرکت رودهها علیرغم تمایل به انجام آن (تنسموس).
• کولیت سمت چپ:در نوع عارضه، التهاب از راست روده به بالا و از طریق کولون سیگموئید و به صورت نزولی گسترش می یابد. علائم و نشانههای این عارضه عبارتند از: اسهال خونی، گرفتگی شکم و درد در سمت چپ، و بی اختیاری مدفوع
• پانکولیت: این نوع کولیت اغلب کل روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث اسهال خونی شدید می شود ، گرفتگی درد شکمی، خستگی و کاهش وزن قابل توجه از دیگر علائم این عارضه هستند.بر ای درمان اسهال باید اقدامات جدی را لحاظ کنید.
علل ابتلا به کولیت روده
علت اصلی ابتلا به کولیت روده نامشخص است. در گذشته رژیم غذایی و استرس جزء عوامل مشکوک موثربر کولین روده بودند، اما امروزه پزشکان بر این باورند که این عوامل تنها سبب تشدید بیماری شده وعلل اصلی آن نیستند.
یکی از دلایل احتمالی ابتلا به عارضه ی کولیت روده اختلال در عملکرد سیستم ایمنی است. هنگامی که سیستم ایمنی بدن شما سعی می کند با یک ویروس یا باکتری مهاجم مبارزه کند، پاسخ ایمنی غیر طبیعی باعث می شود که سیستم ایمنی به سلول های دستگاه گوارش نیز حمله کند. وراثت نیز از عوامل موثر بر ابتلا به کولیت روده است. با این حال، اکثر افراد مبتلا به کولیت روده پیشینه ی خانوادگی ابتلا به آن را ندارند.
عواملی که خطر ابتلا به کولیت روده را افزایش می دهند
کولیت روده تقریباً زنان و مردان را به یک اندازه تحت تأثیر قرار می دهد اما عواملی هستند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
• سن: کولیت روده معمولاً قبل از 30 سالگی شروع می شود. اما ممکن است در هر سنی رخ دهد و برخی از افراد ممکن است تا بعد از 60 سالگی به این بیماری مبتلا نشوند.
• نژاد یا قومیت: اگرچه سفیدپوستان بیشترین خطر ابتلا به این بیماری را دارند، اما ممکن است افرادی از نژاد های مختلف به آن مبتلا شوند.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از بستگان نزدیک مانند والدین، خواهر و برادر یا فرزندتان مبتلا به این بیماری باشد، شما نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
عوارض ناشی از کولیت روده
عوارض احتمالی کولیت روده عبارتند از:
• خونریزی شدید
• ایجاد سوراخ در روده بزرگ (کولون سوراخ شده)
• کم آبی شدید
• تحلیل رفتن استخوان (پوکی استخوان)
• التهاب پوست، مفاصل و چشم ها
• افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
• کولون با تورم سریع (مگاکولون سمی)
• افزایش خطر لخته شدن خون در سیاهرگ ها و شریان ها
درمان کولیت روده
درمان کولیت روده معمولاً شامل درمان دارویی یا جراحی است.چندین دسته از داروها ممکن است در درمان کولیت روده موثر باشند. انتخاب دارو وبه طور کلی نوع درمان به شدت بیماری بستگی دارد. داروهایی که برای برخی افراد خوب عمل می کنند ممکن است برای برخی دیگر موثر نباشند، بنابراین یافتن دارویی که به شما کمک می کند ممکن است زمان ببرد. علاوه بر این، از آنجایی که برخی داروها عوارض جانبی جدی دارند، باید مزایا و خطرات هر درمان سنجیده شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر تغییر مداوم عملکرد عادی ورده ی خود یا علائم و نشانه هایی مانند موارد زیر را دارید باید به پزشک مراجعه کنید:
• درد شکم
• وجود خون در مدفوع
• اسهال مداوم که ب داروهای بدون نسخه درمان نمی شود
• اسهالی که شما را از خواب بیدار می کند
• تب غیر معمول که بیش از یک یا دو روز طول می کشد
اگرچه کولیت روده معمولا کشنده نیست، اما یک بیماری جدی است که در برخی موارد ممکن است جان بیمار را تهدید کند.