ممکن است برای درمان مشکلات گوارشی به بهترین متخصص گوارش مراجعه نمایید و ایشان برای شما انجام عمل کولونوسکوپی را تجویز نمیاد، در این صورت شما با سوالات و چالش هایی همراه خواهید شد. در این مطلب سعی داریم تا آشنایی مختصری با روش کلونوسکوپی به شما عزیزان ارائه دهیم .
کولونوسکوپی چیست؟
کلونوسکوپی یک روش است که پزشک توسط آن به طور کامل داخل روده بزرگ را مشاهده می کند و هرگونه بیماری یا مشکلی باشد اقدام به درمان آن می نماید. از این دستگاه برای تشخیص و نمونه برداری پلیپ ها استفاده می شود.
ممکن است اسم کولون را شنیده باشید. کولون آخرین بخش از روده است که به آن روده ی بزرگ نیز می گویند. فیبر ها و غذای هضم شده بعد از عبور از مری، معده و روده ی کوچک به روده ی بزرگ می رسد. در روده ی بزرگ آب، املاح و بقیه مواد غذایی جذب می شود و مدفوع قبل از دفع در قسمت انتهایی روده انبار می شود. هم اکنون متوجه می شوید که اسم كلونوسكوپی از کجا آمده است.
یکی از شایعترین نوع سرطان ها ، سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون است. این نوع سرطان در اکثر مواقع بدون علامت می باشد. شما می توانید با انجام كولونوسكوپی و تشخیص به موقع اقدام به درمان این بیماری کنید.
در حالت کلی برای افرادی که بالای 50 سال سن دارند و در خانواده خود سابقه سرطان روده یا پلیپ دارند ضروری است.
موارد کاربرد کولونوسکوپی Colonoscopy
کولونوسکوپی روده بزرگ به دلایل مختلفی تجویز می شود. از شایع ترین موارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شکمی بی دلیل یا درد معقدی
- یبوست یا اسهال حاد و مزمن
- خونریزی معقدی
- سابقه وجود پولیپ یا سرطان روده (چکاپ روتین سرطان روده در افراد بالای ۵۰ سال)
- کم خونی فقر آهن
- از دست دادن بی دلیل وزن
- مشاهده خون در مدفوع
- بررسی بیماری التهاب روده یا کولیت روده
- درمان سرطان روده
مراقبت های قبل از انجام کولونوسکوپی
پیش از انجام کولونوسکوپی پزشک به بیمار توصیه هایی میکند که لازم است از 48 ساعت قبل آنها را به انجام رساند. این مراقبت ها به پزشک کمک میکند تا بهترین نتیجه را از کولونوسکوپی بیمار بگیرد و به علاوه بیمار نیز با کمترین مشکلات مواجه گردد. این توصیه ها به طور کلی بسته به شرایط بیمار، مشکلات زمینه ای و سایر موارد متفاوت است اما متداول ترین مراقبت های پیش از انجام کولونوسکوپی به شرح زیر هستند.
دو روز قبل از کولونوسکوپی
غذا بیمار از صبح تا شب فقط باید مایعات صاف مانند: آب، آبمیوه، آب مرغ یا اب گوشت، آب کمپوت، ژله و .. باشد.
مصرف پودرهای مسهل تجویزی پزشک جهت پاکسازی روده از عصر دو روز قبل از کولونوسکوپی
حداقل 8 لیوان اب از ساعت 4 عصر تا شب میل شود
سایر داروهای تجویز شده توسط پزشک می بایست حتما مصرف شوند.
روز قبل از کولونوسکوپی
خوردن آب هویج، شیر، دوغ، نوشابه و مایعات قرمز رنگ ممنوع است.
مصرف بسته های پودر مطابق دستور پزشک (میزان توصیه شده به طور کلی: سه بسته پودر با 12 لیوان اب حل کنید و هر نیم ساعت یک لیوان میل کنید.)
هر ۸ ساعت ۲ عدد قرص بیزاکودیل میل کنید.
از سایر داروهایی که پزشک معالج با توجه به شرایط شما تجویز نموده طبق برنامه استفاده کنید.
مراحل انجام کلونوسکوپی
برای انجام کولونوسکوپی لازم است بیمار به پزشک مراجعه و نامه معالجه دریافت کند. سپس در زمان مقرر به همراه مدارک مورد نیاز و یک همراه به محل کلونوسکوپی مراجعه کند.
- برای انجام کولونوسکوپی روده بیمار باید به پهلو یا کمر بخوابد
- به تمام بیماران آرامبخش تزریق می شود تا خواب آلود شده و درد را احساس نکنند.
- در آغاز نوک کولونوسکوپ در مقعد قرار داده می‌شود و تحت نظارت ویدیو تا روده بزرگ جلو میرود
- این عمل دردناک نیست اما ممکن است احساس ناراحتی داشته باشید
- در حین نمونه برداری، پزشک یک قسمت از بافت روده را برمیدارد و جهت بررسی به آزمایشگاه میفرستد.
4 نکته مهم کولونوسکوپی که نمیدانستید.
✅ روده بزرگ حتما باید تمیز باشد اگر نباشد کار شما به روزی دیگر موکول می شود. بنابراین لازم است اطلاعاتکافی در خصوص روش مصرف پودر کولونوسکوپی داشته باشید.
✅ برخی افراد ممکن است به دستور پزشک در روز قبل بستری شده و شست و شو روده انجام دهند.
✅ تمامی بیماران تا 6 ساعت قبل از کولونوسکوپی کاملا ناشنا باشند و ناشتا به درمانگاه مراجعه کنند.
✅ منع مصرف هر گونه سوپ کاملا صاف شده و آب میوه و چای و آب تا حداقل 6 ساعت قبل از کولونوسکوپی الزامی است.
روش بیهوشی کلونوسکوپی
همان طور که قبلتر گفتیم جهت انجام کلونوسکوپی روده، کولون باید کاملا خالی باشد.
اگر بیمار شرایط سالمی داشته باشد و دچار بیماری خاصی نباشد و ضربان قلب و فشار خون در حالت نرمال باشد می توان از بیهوشی برای کلونوسکوپی کمک گرفت. برای این کار تزریق وریدی به بازو انجام می شود که کمک می کند، خون به طور پیوسته در رگ ها به جریان در بیاید. بعد از گذشت چند دقیقه، بیمار به خواب فرو می رود و کولونوسکوپی انجام خواهد شد. در این مدت بیمار کاملا بیهوش است و بعد از بهوش آمدن چیزی را به خاطر نمی آورد.
عموما طول زمان کلونوسکوپی نیم ساعت است اما بسته به شرایط گوناگون ممکن است این شرایط تغییر کند.
آیا کلونوسکوپی بدون بیهوشی درد دارد؟
بسیاری از بیماران بر این باورند که کلونوسکوپی بدون بیهوشی درد زیادی دارد اما بنابر تحقیقات انجام شده این روش دردناک نیست. در تحقیقی که در این خصوص انجام شده ۷۳ درصد از بیماران ادعا کرده‌اند که در صورت لزوم دوباره بدون بیهوشی به انجام کولونوسکوپی خواهند پرداخت.
نکات بعد از کولونوسکوپی
پس از انجام کلونوسکوپی Colonoscopy نیاز دارید تا چند مورد را رعایت کنید:
- در اتاق ریکاوری بمانید تا اثر بیهوشی کاملا از بین برود.
- حتما یک همراه با خود داشته باشید تا در زمان برگشت به شما کمک کند و 24 ساعت بعد از کلونوسکوپی استراحت کنید.
- پزشک برای کم کردن احساس درد برای شما مسکن تجویز خواهد کرد.
- اگر پس از آندوسکوپی درد و خونریزی زیادی داشتید و یا دچار حالت تهوع شدید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- برای برخی افراد نمونه برداری صورت میگیرد. در این صورت نتیجه را حتما در اختیار پزشک خود قرار دهید تا درمان صورت گیرد.
- اگر احساس نفخ یا دلپیچه داشتید نگران نباشید کاملا طبیعی است.