امروزه بیماری های گوارشی بسیار شایع شده است و علت اصلی آن نیز نداشتن سبک زندگی مناسب و عدم رعایت مواردی است که به سلامت گوارشی بدن کمک می کند، یکی از عارضه های ایجاد شده در اندام های گوارشی چسبندگی روده است که نام آن برای برخی از افراد بسیار آشنا می باشد. این بیماری در واقع اشاره دارد به مسدود شدن مسیر حرکت مواد غذایی داخل روده کوچک یا بزرگ که برای بیماری، شرایط خطرناکی را ایجاد می نماید. چسبندگی یا انسداد روده در اثر ابتلا باعث تجمع مواد غذایی و مایعات در روده شده و تحت این شرایط دفع مدفوع یا گاز برای بیمار بسیار دشوار می‌شود.
ابتلا به این بیماری مختص سنین خاصی نیست و در کودکان و بزرگسالان دیده می شود البته علل ابتلای افراد به آن نیز متفاوت و بسیار است. چسبندگی روده معمولا در زمان بروز بدون علامت و خاموش است و به همین دلیل بیماری با پیشرفت خطرناک و نگران کننده می شود که باید فورا نسبت به درمان آن اقدام شود. انباشته شدن مواد غذایی در روده اگر طولانی شود، علاوه بر ایجاد باکتری و مشکلات دیگر ممکن است خطر پارگی روده را به دنبال داشته باشد.
علائم و نشانه های چسبندگی روده
داشتن درد های شکمی گاه و بیگاه و نفخ غیر قابل کنترل از علائم اصلی این بیماری به شمار می آید که البته جزو علامت های هشدار دهنده می باشد و توجه به آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است، در ادامه به علائم شایع دیگری که نشان دهنده چسبندگی روده است می‌پردازیم که در صورت بروز باید حتما به بهترین متخصص گوارش تهران مراجعه نمایید:
- احساس تهوع
- درد زیاد در شکم
- اسهال
- انقباض و تورم در شکم
- بی اشتهایی
- ناتوانی در دفع مدفوع و گاز
- استفراغ
اگر مدت زیادی از داشتن این علائم می گذرد حتما با مراجعه به پزشک علت را جویا شوید تا درمان شما سریع تر و با سهولت انجام شود. بنابراین در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید تا مشکلتان بررسی شود. معمولا انسداد روده با جراحی درمان می‌شود.
علل ایجاد چسبندگی روده چیست ؟
معمولا برای ایجاد چسبندگی رحم در برخی از موارد وجود نقص در روده‌ها که همان نقص عملکردی است نقش دارد و این عارضه باعث می شود که فرد به این بیماری مبتلا شود، همچنین ممکن است که یک مانع در مسیر حرکت مواد داخل روده (نقص مکانیکی) ایجاد و فرد را گرفتار این بیماری سازد.
در مجموع یک یا چند مورد از دلایلی که در زیر به آن شاره کرده ایم عامل اصلی ابتلا به چسبندگی روده خواهند بود:
- وجود یک شیء خارجی
- بیماری التهاب روده که به دلیل افزایش ضخامت دیواره‌ها ممکن است باعث چسبندگی شود
- عمل جراحی اندام های داخلی شکم شامل آپاندیس، کیسه صفرا یا جراحی لگنی
- پیچ خوردگی روده
- وجود عفونت
- وجود التهاب در اجزای شکم مثل آپاندیس
- فتق
- برخی از اختلالات عصبی یا عضلانی
- آماس واگراهه
- تومور یا سرطان روده و معده
- فلج روده بر اثر مصرف برخی از داروها مثل داروهای شیمی درمانی، ضد افسردگی یا مخدرها
- بیماری کرون
روش های تشخیص چسبندگی روده
با ارائه سوابق بیماری و برری و معاینه های فیزیکی متخصص گوارش می تواند این بیماری را تشخیص دهد اما برای تایید نهایی و البته تجویز داروهای لازم در این خصوص باید حتما بررسی های دقیق تر و آزمایشات تخصصی انجام شود . یک متخصص گوارش با تجربه با لمس قسمت های مختلف شکم و گرفتگی ها این بیماری را تا حدودی تشخیص خواهد داد اما برای دادن نظر قطعی نیازی به روش های کمک کننده دیگر نیز می باشد.
بعد از معاینه و بررسی های اولیه یک یا چند مورد از آزمایشات زیر لازم می باشد:
سی تی اسکن: سی تی اسکن که در واقع با ارائه تصاویر واضح و یا حتی رنگی از روده همراه است ، به پزشک برای بررسی دقیق تر کمک می‌کند و این روند را سرعت می بخشد.
آزمایش خون: فعالیت کلیه، کبد و شمارش الکترولیت ها آزمایش خون گرفته می شود و نتایج آن به دقت بررسی می شود.
کولونوسکوپی: این روش همانطور که قبلا نیز بیان شده است برای بررسی دقیق تر در صورت وجود گرفتگی ها ، انجام کولونوسکوپی را تجویز می‌کند. طی این آزمایش بیمار بیهوش شده و لوله ای که در ابتدای آن یک دوربین قرار دارد، از طریق مقعد وارد می‌شود تا امکان بررسی دقیق این بخش را برای دکتر معالج فراهم کند.
تصویر برداری از شکم با اشعه ایکس: در این روش هم تصاویری واضح و قابل بررسی مشابه سی تی اسکن گرفته می شود که تشخیص علت و میزان بیماری را ساده تر می کند.
درمان انسداد روده
معمولا این بیماری در مراحل اولیه به سادگی قابل درمان است و با مصرف برخی از داروها و رعایت رژیم غذایی که باعث تغییر سبک زندگی تان می شود کنترل و درمان می شود. همانطور که بیان شد ، ممکن است گرفتگی به قدری جزئی باشد که تنها با یک رژیم غذایی برطرف شود، اما در غیر اینصورت نیاز به اقدامات جدی‌تری است.
در صورتی که گرفتگی های روده و چسبندگی ان بسیار باشد نیاز به مراقبت های ویژه تری از جانب پزشک وجود دارد، و ممکن است که نیاز باشد تا زمان بهبودی نسبی و بیشتر این گرفتگی بیمار را بستری شود و مصرف غذا و مایعات را تا چندین روز با رعایت اصول و قواعد انجام دهد و یا اینکه آن ها را محدود سازد تا روده استراحت کند. اگر چسبندگی روده جزئی باشد، با زدن سرم غذایی و وارد کردن یک لوله به داخل معده برای خارج کردن هوا و مایعات، می‌توان این عارضه را برطرف کرد.
اگر گرفتگی و انسداد روده ای زیاد از حد باشد معمولا باید از رو شهای جراحی برای درمان استفاده کرد البته جراحی زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که انسداد کامل رخ داده باشد. در اینصورت نیاز به تخلیه محل چسبندگی یا در موارد خفیف تر، ایجاد برشی کوچک توسط جراحی لاپاراسکوپی می‌باشد. در برخی از موارد مشاهده می شود که فرد در اثر ابتلا به چسبندگی روده ، بعد از مدتی که درمان انجام نشده باشد، دچار پارگی یا عفونت شکمی خواهد شد که در این صورت ، باید از داروهای آنتی بیوتیک برای درمان التهاب استفاده نماید. داروهای دیگری که همزمان با درمان چسبندگی روده تجویز می‌شود شامل داروهای ضدتهوع و مسکن است که کمک بزرگی به گذراندن دوره درمان می نماید و علائم درد و ناراحتی را به طور چشمگیری کاهش می دهد .
روش های پیشگیری از چسبندگی روده
بهترین و تاثیرگذارترین روش برای کنترل و پیشگیری از این بیماری اصلاح سبک زندگی و کنترل مواد غذایی مصرفی می باشد ، فرد باید با مصرف میوه و سبزیجات، افزایش تحرک و ورزش کردن و مصرف مواد غذایی یا داروهایی که به بهتر شدن حرکات روده کمک می‌کنند می توان تا حد زیادی احتمال ابتلا به این عارضه را کاهش داد.