سرطان روده و علائمی که باید جدی بگیرید!

سرطان روده چیست و چه علائمی را در پی دارد؟ با مشاهده چه نشانه هایی باید به وجود سرطان روده شک کنیم و در این مورد به متخصص گوارش مراجعه کنیم؟ سرطان روده چند نوع دارد و چه آسیب هایی به بدن و فرد مبتلا وارد می کند؟ شاید این سوالات ذهن شما را نیز درگیر کرده باشد و یا در دوستان و نزدیکان خود شنیده باشید که ابتلا به این بیماری صورت گرفته است. سرطان روده که امروزه به یک بیماری شایع تبدیل شده است در بسیاری از موارد در اثر بیماری های پیش زمینه ای و یا عدم توجه به نشانه های آن درد مزمن شده و رفته رفته تشدید می یابد.

سرطان روده چیست؟

سرطان روده یا کلورکتال در مراحل اولیه با علائم بسیار جزئی و یا در برخی از موارد کاملاً بدون علائم بروز می نماید. در صورتی که فرد مبتلا به سرطان روده باشد ممکن است که نشانه‌های ابتلا به آن، به قدری ناچیز و خاموش باشد که وی را از شیوع و یا رشد سریع آن بی خبر می سازد. آزمایش غربالگری منظم برای سرطان روده یا رکتوم که از طریق کولونوسکوپی انجام می شود. در افرادی که شاهد سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند، برای تشخیص و درمان به موقع آن بسیار کمک کننده است. همینطور افراد بالای ۵۰ سال و یا افرادی که زیر ۵۰ سال هستند اما دارای سابقه خانوادگی در ابتلا به سرطان روده هستند باید غربالگری های لازم و بررسی های مورد نیاز برای ابتلا به این بیماری را به طور جدی در نظر بگیرند.

انواع سرطان روده

سرطان روده یکی از انواع شایع سرطانها است و می‌تواند در قسمت‌های مختلف روده، یعنی روده بزرگ (کولون) و روده کوچک ایجاد شود. انواع مختلف سرطان روده عبارتند از:

سرطان کولون یا روده بزرگ

• آدنوکارسینوما: حدود 90٪ از سرطانهای کولون این نوع هستند. این سرطان از غدد آدنوماتوز (غدد بافت غدایی) منشأ می‌گیرد.
• کارسینوما سلولهای ترانزیشنال: این نوع سرطان از سلول‌های ترانزیشنال (که از بین سلول‌های آدنوماتوز و سلول‌های سرطانی طرفدار تغییر کاراکتر دارند) منشأ می‌گیرد.
• سرطان غیرآدنوکارسینوما: این نوع شامل سلول‌هایی است که از سلول‌های غیر آدنوماتوز (مثل سلول‌های پلیپوید) نشأت می‌گیرد.

سرطان روده کوچک

• کارسینوما: حدود 50٪ از سرطانهای روده کوچک از نوع آدنوکارسینوما هستند و از سلول‌های غدایی آدنوماتوز منشأ می‌گیرند. باقی سرطان های این دسته غیرآدنوکارسینوما هستند. این نوع شامل سرطانهایی است که از سلول‌های غیر آدنوماتوز نشأت می‌گیرند، مانند سلول‌های پلیپوید.
• سلول‌های ترانزیشنال: شامل سرطانهایی است که از سلول‌های ترانزیشنال نشأت می‌گیرند.

سرطان رکتوم

سرطان رکتوم، نوعی از سرطان کولون و روده بزرگ است که در انتهای روده بزرگ یا قسمت پایانی آن به نام رکتوم ایجاد می‌شود. رکتوم قسمتی از روده بزرگ است که به مستقیمی، مثل حفره پشت کمر، متصل است و به عنوان ناحیه انتهایی روده شناخته می‌شود. تشخیص سرطان رکتوم با استفاده از تست‌های تصویری مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی، تصویربرداری تشدید نور، و آزمایش‌های خونی صورت می‌گیرد.

این 8 دسته، خطر ابتلا به سرطان روده را جدی بگیرند!

افرادی که در معرض ابتلا به سرطان روده قرار می‌گیرند، ممکن است به دلایل مختلفی باشند. در اینجا تعدادی از عوامل و گروه‌های خاصی که ممکن است به افزایش خطر ابتلا به سرطان روده منجر شوند آورده شده‌اند:

1. سن: خطر ابتلا به سرطان روده با افزایش سن افزایش می‌یابد. بیشتر موارد این نوع سرطان در افراد بالای 50 سال ظاهر می‌شود.
2. سابقه خانوادگی: اگر در خانواده شما افرادی وجود داشته باشند که سابقه ابتلا به سرطان روده داشته‌اند، خطر ابتلا به این بیماری برای شما افزایش می‌یابد.
3. آب و هوای منطقه: برخی مناطق جغرافیایی بیشترین نرخ ابتلا به سرطان روده را دارند.
4. رژیم غذایی: مصرف ناصحیح و فقدان فیبرهای غذایی ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد.
5. ناراحتی‌های گوارشی مزمن: بیمارانی که به مشکلات مانند التهاب کولون یا کولیت اولسراتیو (colitis ulcerosa) مبتلا هستند، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار گیرند.
6. سابقه آدنوماتوز پلیپوزیس یا پلیپ روده: افرادی که پلیپ‌های آدنوماتوز (پلیپ‌های غدایی) در روده داشته‌اند، خطر ابتلا به سرطان روده را تجربه می‌کنند.
7. عوامل ژنتیک: وجود تغییرات ژنتیکی خاص در برخی افراد می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد.
8. مصرف تنباکو و مشروبات الکل: مصرف بیش از حد تنباکو و مشروبات الکل همچنین با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده مرتبط است.

مهم است بدانید که این عوامل تنها عواملی هستند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهند و افراد با یک یا ترکیبی از این عوامل ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار گیرند. افرادی که در گروه‌های خطر قرار دارند، بهتر است با پزشک خود در مورد برنامه‌های پیشگیری، غذاهای سالم، و تست‌های اسکرینینگ صحبت کنند.

علائم سرطان روده

سرطان ها معمولاً در رکتوم یا کلون ایجاد می شوند. علائم اولیه سرطان روده بزرگ، در وهله اول شامل کاهش وزن ناگهانی و یا باریک شدن مدفوع می باشد. همچنین ممکن است که خونریزی رکتال به رنگ قرمز روشن یا تیره دیده شود. داشتن مدفوع رشته ای یا باریک از علائم هشدار دهنده ای است که معمولاً توسط افراد مبتلا جدی گرفته نمی شود. همچنین در مراحل اولیه فرد احساس نیاز به تخلیه روده دارد، در صورتی که چیزی از آن خارج نمی شود.

همچنین مواردی مانند کم خونی و کاهش وزن نیز از سایر علائم آن است. درد مداوم شکم علامت هشدار دهنده دیگری است که می تواند در تشخیص این بیماری کمک کننده باشد، البته عوارض و علائم ایجاد شده در برخی از بیماری های گوارشی دیگر نیز مشترک می باشد. بنابراین داشتن هر یک از نشانه ها بیانگر ابتلای شما به سرطان روده نخواهد بود و همان طور که گفته شد بررسی این مسئله توسط بهترین متخصص گوارش و انجام آزمایشات مربوطه مقدور خواهد بود.

ممکن است که سرطان روده با علائمی ساده مانند بواسیر، سندروم روده تحریک پذیر و یا بیماری التهابی روده بروز نماید، که توجه به به آن از ملزومات لازم جهت پیشگیری از شیوع آن می باشد. البته اینطور نیست که هرکس مبتلا به بواسیر و یا سندروم روده تحریک پذیر باشد، حتماً به سرطان روده نیز مبتلا خواهد شد. بررسی این مسئله توسط آزمایش هایی که با کولونوسکوپی یا سایر روش ها مانند آندوسکوپی انجام می شود صورت می پذیرد.

علائم موضعی سرطان روده

برخی علائم موضعی هم برای ابتلا به سرطان روده وجود دارد که در روده بزرگ اثر می کند. معمولاً این علائم با :

• یبوست
• اسهال
• خونریزی از مقعد
• بروز نفخ در شکم
• احساس خالی نشدن کامل روده
• مدفوع باریک تر از حد معمول

بروز می نماید همچنین افراد مبتلا به سرطان روده با بیماریهای گوارشی نیز همراه می شوند، که در ادامه منجر به:

• از بین رفتن اشتها در آن ها
• داشتن حالت تهوع و استفراغ
• زردی صورت
• کم خونی
• احساس ضعف و خستگی
• کاهش وزن بی علت در بدن فرد خواهد شد

سرطان های روده بزرگ در اثر رشد غیر طبیعی سلول ها، در سطح داخلی روده بزرگ یا راست روده ایجاد می شوند، که به آنها پولیپ روده نیز گفته می شود. در صورتی که پولیپ ها به موقع درمان نشوند، سرطانی شده و فرد را درگیر مشکلات جدی تر می سازند.

علل بروز سرطان روده

سرطان ممکن است کاملاً بدون علت و یا به دلیل بیماری های زمینه ای در بدن فرد ایجاد شود. اما در مورد سرطان روده که در اکثر افراد بالای ۵۰ سال بروز می نماید، مواردی تاثیر گذار است که در ادامه به آن اشاره می نماییم:

✅ التهاب روده: بیماری التهاب مزمن روده و بیماری کرون از مواردی هستند که ابتلا به سرطان روده بزرگ را در بدن فرد ایجاد می کند. همچنین

✅ سندروم های ارثی که در اثر جهش های ژنی در طی چند سال از خانواده گذشته خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

✅ سابقه خانوادگی یکی از مهمترین موارد تاثیر گذار در ابتلا به افراد به سرطان روده می باشد.

✅ سبک زندگی بی تحرک و غیر اصولی نیز در ابتلا به بیماری سرطان روده تاثیر گذار است، داشتن رژیم غذایی که در آن فیبر و پروتئین کمی وجود دارد و غنی از چربی و کربوهیدرات است، زمینه های ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

✅ نداشتن فعالیت های ورزشی و یا تحرک در طول روز عامل دیگری برای آن محسوب می شود

✅ بد نیست بدانید که اضافه وزن علاوه بر بیماری هایی که برای فرد در پی دارد، در برخی موارد ممکن است سرطان روده را نیز ایجاد کند.

✅ از مهمترین عوامل دیگر مصرف سیگار و الکل است که احتمال ابتلا به سرطان روده را چند برابر می کند.