جگر یا کبد بزرگترین غده بدن است که در فعالیت های سوخت و ساز بدن مانند گوارش نقش دارد. کار اصلی کبد تصفیه خون و دفع سموم موجود در خون است. کبد مسئول بیش از ۵۰۰ کارکرد حیاتی بدن می باشد. اگر کبد درصدی از سلول های خود را از دست بدهد باز قادر به بازسازی و انجام وظایف خواهد بود اما این فعالیت ها به سختی قابل انجام می پذیرد. بصورت طبیعی کبد چرب می باشد اما اگر بیش از ۱۰ درصد وزن آن متشکل از چربی باشد، به آن کبدچرب می گویند.
انواع کبد چرب
دونوع بیماری کبد چرب وجود دارد: بیماری کبد چرب الکلی و غیر الکلی
کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) شامل:
- کبد چرب غیر الکلی ساده (NAFLD)
- استئوهپاتیت غیر الکلی (NASH)
- کبد چرب حاد بارداری (AFLP)
کبد چرب الکلی (AFLD) شامل:
- کبد چرب الکلی ساده (AFLD)
- استئوهپاتیت الکلی (ASH)
افزایش نگران کننده میزان چاقی در کلان شهرها، کاهش تحرکات و فعالیت های بدنی و رشد چشمگیر مواد غذایی ناسالم باعث شیوع زیاد کبدچرب در جامعه شده است. در این زمینه به موارد زیر می توان اشاره کرد :
میزان شیوع کبد چرب در بین افراد مبتلا به دیابت ۳۴ تا ۷۴ درصد و در دیابتی‌های چاق تقریباً ۱۰۰ درصد است. میزان شیوع سرطان کبد در افراد مبتلا به دیابت چهار برابر بیشتر است.
۴۰درصد مردم ایران کبد چرب دارند!
نکته نگران کننده این است که امروزه سن ابتلا به کبد چرب بسیار پایین است؛ پیش از این افراد بالای ۶۰ سال بیشتر به این بیماری مبتلا می شدند، اما اکنون رنج سنی ابتلایان بین 40 سالگی و حتی کمتر دیده می شود. دیده شده که کودکان ۱۰ تا ۱۲ سال هم درگیر این بیماری هستند.
سالانه ۱۰ هزار نفر در ایران مبتلا به نارسایی کبد میشوند که از این میان پنج هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند. کبد چرب می تواند زمینه ساز بیماری های خطرناک و مرگ بار باشد و باید با مراجعه به بهترین متخصص گوارش به موقع درمان شود. اولین توصیه پزشک برای درمان کبد چرب، قطعاً اصلاح سبک زندگی و داشتن تحرکت خواهد بود.
نحوه تشخیص کبد چرب
برای تشخیص کبد چرب، پزشک ابتدا علائم شما را بررسی می کند. از شایع ترین علائم کبد چرب می توان به خستگی مداوم، کاهش اشتها و ضعف عمومی اشاره کرد. اگر پزشک به احتمال وجود کبد چرب مشکوک شود، ابتدا سوابق خانوادگی و سوابق دارویی شما را بررسی می کند. برای تشخیص کبد چرب معمولا از روش های زیر استفاده می شود:
بررسی فیزیکی
در معاینه فیزیک کبد، پزشک ابتدا قد و وزن شما را برای دستیابی به شاخص توده بدنی بررسی می کند. طی معاینه فیزیکی، پزشک با لمس و فشار، التهاب و متورم شدن کبد را مورد بررسی قرار می دهد. علائمی همچون وجود لکه های پوستی روی آرنج و زانو و علائم سیروز کبد نیز در این نوع معاینه اهمیت دارند.
آزمایش خون
آزمایش خون از دیگر روش های تشخیص کبد چرب است. طی این آزمایش، افزایش میزان آنزیم های کبدی مورد بررسی قرار می گیرد. با توجه به میزان هورمون های آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز، می توان ابتلا به کبد چرب و همچنین گرید آن را تشخیص داد.
تست های تصویر براری
ازمایش های تصویر برداری می توانند در تشخیص کبد چرب تاثیر گذار باشند. طی این روش، با بکارگیری امواج صوتی یا اشعه ایکس، تصویری از کبد ایجاد شده و پزشک می تواند آن را مورد بررسی قرار دهد. از جمله روش های تصویر برداری کبد:
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- الاستوگرافی
بیوپسی کبد
بیوپسی کبد در واقع نمونه برداری از کبد است. این روش زمانی به کار گرفته می شود که سایر روش ها برای تشخیص عارضه کبدی موثر واقع نشوند.
بیشتر بخوانید: کبد بزرگ شده یا هپاتومگالی
علائم کبد چرب در زنان
- سندم پیش از قاعدگی شدید
- ریزش مو و حساسیت پوست
- درد و تورم شکمی
- رفلاکس معده
- بی نظم بودن خواب
- کاهش وزن و اشتها
- خستگی و ضعف
- تیره شدن ادرار
- روشن شدن مدفوع
علائم کبد چرب در مردان
- بزرگ شدن شکم
- احساس پر شدن قسمت فوقانی شکم
- تهوع و کاهش اشتها
- کاهش وزن
- زرد شدن پوست
- خستگی و ضعف
- سفید شدن چشم
علائم کبد چرب در صورت
کبد یکی از مهم ترین ارگان های بدن است و در دفع سموم نقش دارد. زمانی که عملکرد کبد با مشکل مواجه می شود، این سموم در کبد انباشته می شود. در نتیجه پوست تحت تاثیر قرار گرفته و این مشکل را در ظاهر خود بروز می دهد.
طی این بیماری، کبد سعی می کند تا سموم را از روش های متفرقه، مانند تعریق دفع کند. زمانی که این سموم از منافذ پوست دفع می شوند، پوست را تحریک کرده و باعث التهاب پوست می شوند.
یکی از شایع ترین تاثیرات کبد چرب روی پوست، زرد شدن رنگ پوست یا یرقان است. در این حالت سفیدی چشم نیز ممکن است به زردی متمایل باشد. همچنین ممکن است فرد روی نقاطی از پوست صورت یا بدن خود، غدد زردی را مشاهده کند. آکنه و جوش نیز از دیگر تاثیرات کبد چرب بر پوست است که در اثر افزایش چربی بوجود می آید.
کبد چرب علاوه بر پوست صورت و بدن، مو را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. ریزش مو و موخوره از تاثیرات این بیماری بر مو هستند.
روش های درمان کبد چرب
- کاهش کالری و خوردن فیبر زیاد و غذاهای طبیعی یک نقطه شروع خوب برای آغاز درمان کبد چرب است.
- خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده، فیبر و پروتئین می‌تواند به بدن کمک کند تا انرژی کامل داشته باشد. غذاهایی که التهاب را کاهش می‌دهند یا به بدن در کاهش التهاب کمک می‌کنند نیز اهمیت دارند.
- میوه ها میتونند بهبود کبد چرب رو بهتر و سریع تر درمان کنند. آووکادو ، سیب سبز، گریپ فروت، کلم بروکلی، موز و گردو از جمله همین موارد هستند.
- برای پخت و پز از روغن‌های مایع کانولا و زیتون استفاده کنید.
- قهوه بنوشید ، قهوه به نوعی محافظ کبد است.
- نوشیدن دو لیتر یا 8 لیوان آب در روز الزامی هست.
- استفاده از منابع غنی ویتامین C و سلنیوم
- بهترین پیشنهاد برای بهبود کبد چرب بصورت خانگی، سرکه سیب است.
- مکمل های دارویی میتونند تاثیر بسیار زیادی در درمان بیماری های متابولیکی مثل کبدچرب داشته باشند.
خوراکی های مفید برای کبد چرب
تغذیه و رژیم غذایی برای بهبود کبد چرب بسیار مهم است. داشتن یک رژیم غذایی متناسب و از همه مهم تر، پایبند بودن به آن، می تواند در کنترل این بیماری به شما کمک کند.
بطور کل مصرف فیبر کافی، سبزیجات و میوه، غلات، غذاهای کم کالری و سبوس به افرادی که به این بیماری مبتلا هستند توصیه می شود. در ادامه لیست غذاهای مفید و غیر مفید برای کبد چرب را برای شما فراهم کرده ایم:
مفید!
- شیر بادام یا شیر گاو کم چرب
- قهوه
- حداقل 8 لیوان آب در روز
- مصرف ویتامین E
- روغن زیتون
- سیر
- سویا
- سبزیجات
- غلات سبوس دار
- ماهی
- فیبر
غیر مفید!
- نوشابه
- آبمیوه و نوشیدنی قند دار
- کره
- کیک، بستنی و دسر شیرین
- سوسیس و کالباس
- گوشت پرجرب
- الکل
- غذای نمکی و شور
- غذاهای سرخ شده
- مصرف مواد قندی
- غذاهای پرکالری
درمان کبد چرب با ورزش
ورزشهایی از جمله اسکات، بالا رفتن از پله ها، دمبل زدن وپوش آپ بسیار مفید می باشد .
بعنوان مثال فرد چاقی که دچار کبد چرب است با انجام ورزش مستمر (دست کم 5 بار در دوهفته و هر بار 20 دقیقه پیاده روی یا دویدن آهسته) و با اصلاح شیوه تغذیه سالم و متعادل وکم کالری و کم چرب می تواند اضافه وزن خود کاهش دهد.
این توصیه بخصوص برای افرادی است که به دلیل مشکلات اسکلتی و عضلانی قادر به ورزش طولانی نیستند.
بیشتر بخوانید: نارسایی کبد چیست و چه علائمی دارد؟
هنگام ورزش، فرد باید سریع تر راه برود تا ضربان قلب او بالا رفته و دچار تعریق در نواحی مختلف بدن شود، ضربان قلبش تند شود و به نفس نفس زدن بیفتد. انجام چنین ورزش های علاوه بر کاهش چربی کبد، باعث کاهش وزن نیز می شود.
بد نیست بدانید که چاقی مهم ترین عامل ابتلا به کبدچرب است و درواقع ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد چاق مبتلا به کبد چرب هستند.
درمان کبد چرب با کنترل استرس و فشارهای عصبی
استرس بیش از حد و طولانی مدت بر سلامت کبد تاثیر بدی میگذارد. بررسی ها نشان می دهد که خستگی ، عصبانیت و استرس باعث اختلال در عملکرد کبد می شود.
کنترل استرس و فشارهای عصبی یک عامل مهم در درمان کبد چرب است. اگر روزانه نتوانید فشار های عصبی وارده را کنترل کنید قطعا روند درمان این بیماری کاهش میدهد. پس با کاهش استرس و نگرانی میتوانیم به بهبود بیماری کبد چرب کمک کنیم.
پرهیزهای غذایی بیماران مبتلا به کبد چرب
- از مواد قندی دوری کنید. این مواد ارزش غذایی ندارند و موجب انباشته شدن چربی در کبد میشوند.
- کربوهیدرات‌های با شاخص گلیسمی بالا که فیبر پایینی دارند. (برنج سفید – نان سفید – شیرینی)
- پرهیز از گوشت چرب و غذاهای سرخ شده
- پرهیز از مصرف الکل
- پرهیز از غذاهای فرآوری شده
سلام
چجوری باید متوجه بشیم که کبد چرب از کدام نوع هست؟؟
با انجام آزمایش مقدور هست
دقیقا مواد قندی چیزیه که من بیشترین کشش رو بهش دارم و مضرترینم هست..
ممنونم از توضیحاتتون
ممنون از مطالب خوبتون وباارزشتون بسیار مفید بود
سلام خسته نباشید کبد چرب رو میشه عمل کرد؟
اگ ازمایش بدیم و کبد مشکلی نداشته باشه دیگ یعنی کبد چرب نیست؟
خیر
مقاله بسیار جالب و مفیدی بود ممنون از اطلاعاتتون 👏
کبد چرب چه جور علائمی داره و چه عوارضی داره؟
ممنون از توضیحات خوبتون و عالیتون
آیا خوردن مداوم آب یخ در چرب شدن کبد موثره؟
ممنون برای مطالب مفید و توضیحات کاملتون
آیا کبد چرب خطرناکه؟؟؟
بله
آیا الکل سبب ایجاد کبد چرب میشه؟
بله به شدت
خسته نباشید دکتر لکه های روی پوست میتونه علتش کبد چرب باشه؟
ممکنه اما برای پاسخ قطعی باید آزمایشات لازم انجام بشه
کبد چرب درمان کامل داده یا دوره ای پاکسازی میشع
کبد چرب همیشه آمادگی برای چرب شدن رو داره و باید مراقبت بشه
آیا کبد چرب می تواند ارثی باشد
بله
سلام ممنون از توضیحات خوبتون مطالب بسیار عالی و مفید بود
سلام روزتون بخیر دکتر علائم کبد چرب چی هست؟
کبد چرب ارثیه؟
بله ممکن است وراثتی هم باشد
کبد چرب با سرطان کبد ارتباط داره؟
دکتر عزیز خسته نباشید ،من کبد چرب گرید ۲دارم که از قرص استفاده میکنم ،آیا اختلالات روانی میتونه یکی از علائم چربی کبد باشه؟؟؟
خیر
میشه یه رژیم کلی برای از بین رفتن کبدچرب معرفی کنید ممنون میشم
رژیم غذایی باید با توجه به شرایط فرد تعیین بشه اما در مجموع مصرف فست فود و غذاهای پر چرب باید کاهش داده بشه
علائم کبد چرب چیه؟
خانم دکتراز کجا بفهمیم که کبد مون چربه علائم خاصی داره
مطلب کبد چرب را مطالعه بفرمایید
مرسی از توضیحاتتون خیلی بدرد بخور بودبا این توضیحات شما فکر کنم پدرم مشکل کبد داره اونم کبد چرب
مرسی از توضیحات خوبتون وقتی مطالب و خوندم متوجه شدم پدرم کبد چرب داره
مرسی از توضیحاتتون خیلی مفید بود وقتی مطالب و خوندم متوجه شدم پدرم کبد چرب داره
اب سرد باعث کبد چرب می شود؟
به طور کلی مصرف آب خیلی سرد توصیه نمیشود
کبد چرب باعث سرطان کبد هم میشه؟
در صورت عدم درمان و تشدید بیش از اندازه ممکن است
سرکه سیب ،چگونه در درمان کبد چرب موثره؟
ویتی ادم یبوست میشود چه بایدکرد
از ملین ها استفاده کنید مطلب درمان یبوست رو مطالعه بفرمایید
کف پای من داغ میشه آیا ربطی به کبد داره؟
عادت های درست رو آدم وارد زندگیش کنه همه چی برطرف میشه
کبد چرب در کودکان هم اتفاق میفته؟
داروهای گیاهی برای درمان کبد مفید هستن ؟؟؟
کبد چرب علائم ظاهری هم داره؟
بله جوش های روی بازو و …
خسته نباشیدعمل کبد به چه صورتی هست؟
کبدچرب به اعصاب هم ربط داره؟؟
اختلالات عصبی روی کبد چرب و تشدید اون اثر داره
مصرف زیاد تخم مرغ باعث کبد چرب میشه؟
بی تاثیر نیست اما عوامل بسیاری دخیل هستند
علایم کبد چرب چه چیزهایی هستند؟ و بهترین روش برای تشخیص اینکه کبد ما چه گریدی از چربی رو داره چی هست؟
مطلب رو مطالعه بفرمایید و البته با انجام سی تی اسکن و آزمایش خون میشه فهمید
سلام وقت بخير با ورزش تنها ميشه كبد چرب درمان كرد ؟؟
خیر نیاز به رژیم غذایی و مصرف دارو هم هست
بسیار مطالب عالی و آموزنده ای بود ممنون ازتون
سلام خسته نباشید بسیار عالی بود من همه چی در مورد قند این چیزا فهمییدم انشالا مفق باشید
ممنون از توضیحاتتون
ببخشید جوش های دم گردن علائم کبد چرب هست؟زیر فک
باید بررسی و آزمایش انجام بشه
مرسی از توضیحات کاملتون من خیلی برام کاربرد داشت🌹🌹🌹
مصرف داروهای گیاهی برای کبد چرب تاثیر گذار هست؟
بنده توصیه نمیکنم اما رژیم غذایی بله موثره
براكبد چه بايد كرد
مشکلتون دقیق چیه؟
بهترین دکتر داخلی و گوارشی هستید ک من بهش مراجعه کردم
محتوایی بسیار مفید درباره کبد چرب بود.خیلی ممنون