آندوسکوپی معده، دقیق‌ترین روش تشخیص مشکلات گوارشی که باید بدانید

آندوسکوپی معده یکی از بهترین روش ها برای تشخیص بیماری های روده و معده است. طی این روش، لوله ای باریک به نام آندوسکوپ که یک دوربین در سر آن قرار دارد از طریق دهان یا معقد وارد لوله گوارش می شود و تصویری از محیط داخلی لوله گوارش را به نمایش می گذارد. بسیاری از افرادی که قصد انجام این روش را دارند، نگران عوارضی هستند که ممکن است به همراه داشته باشند. در این مطلب قصد داریم تا برخی عوارض آندوسکوپی را مورد بررسی قرار دهیم.

✅تایید شده توسط دکتر رکسانا عباسی

کاربرد آندوسکوپی معده

آندوسکوپی معده، که به گاستروسکوپی هم معروف است، یک روش تشخیصی و درمانی به حساب می‌آید که به پزشکان این امکان را می‌دهد تا داخل معده و قسمت بالایی روده کوچک را ببینند. این روش به شناسایی بیماری‌هایی مثل زخم معده، التهاب معده (گاستریت) و حتی سرطان معده کمک می‌کند و می‌تواند علائم و نشانه‌های مختلفی از جمله درد معده و مشکلات بلع را بررسی کند.

در طول آندوسکوپی، پزشک می‌تواند نمونه‌هایی از بافت معده (بیوپسی) بگیرد که برای بررسی‌های پاتولوژیک و تشخیص دقیق‌تر بیماری‌ها به کار می‌رود. همچنین، آندوسکوپی می‌تواند به عنوان یک روش درمانی عمل کند و در مواردی که زخم‌ها یا تومورها وجود دارند، با استفاده از ابزارهای خاصی که از طریق آندوسکوپ وارد می‌شوند، اقدام به درمان یا برداشتن آن‌ها کند.

این روش همچنین برای بررسی عوارض ناشی از بیماری‌های قبلی یا درمان‌های پیشین مانند جراحی‌های معده به کار می‌رود و می‌تواند به عنوان یک روش پیشگیرانه و غربالگری برای بیمارانی که سابقه خانوادگی سرطان معده دارند یا علائم نگران‌کننده‌ای را تجربه می‌کنند، مورد استفاده قرار گیرد. آندوسکوپی معده یک روش امن و مؤثر است که به پزشکان در تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف کمک می‌کند. این روش در بررسی موارد زیر کاربرد دارد:

• رفلاکس معده
• سوزش سر دل
• تومورهای سرطانی و غیرسرطانی
• التهاب، مانند گاستریت و اثنی عشر
• اختلالات دستگاه گوارش، مانند بیماری سلیاک و کرون
• زخم معده
• اختلالات بلع

بیشتر بدانید: چه زمانی باید به دکتر گوارش مراجعه کنیم؟

چگونگی انجام آندوسکوپی

آندوسکوپی فوقانی یک روش سرپایی است، به این معنی که شما در همان روز مرخص می شوید. این روش ممکن است ناراحت کننده باشد، اما معمولا دردناک نیست. قبل از شروع آندوسکوپی، از نوعی بی حسی یا بیهوشی استفاده می شود تا بیمار در حین عمل چیزی را احساس نکند. آندوسکوپی که معمولا 30 دقیقه زمان می برد، به شکل زیر انجام می گیرد:

• یک اسپری بی‌حس‌کننده به گلو زده می شود و یک محافظ دهانی برای محافظت از دندان‌های فرد وارد دهان می شود.
• آندوسکوپ از طریق دهان و به سمت مری، معده و دوازدهه هدایت می شود.
• هوا از طریق آندوسکوپ به معده و اثنی عشر پمپ می شود تا دیدن اندام ها آسان تر شود.
• در حین انجام درمان، پزشک می تواند تصویر اعضای داخلی را روی مانیتور مشاهده کند.
• در صورت لزوم، از بافت مورد نظر نمونه برداری می شود.

They’re able to diagnose, biopsy or treat conditions without the risks of traditional surgery. The procedure is painless, and you can go home the same day.

آنها قادر به تشخیص، بیوپسی یا درمان شرایط بدون خطرات جراحی سنتی هستند. این روش بدون درد است و می توانید همان روز به خانه بروید.

my.clevelandclinic.org

جدول مراحل انجام آندوسکوپی

مرحله	توضیحات
1. مشاوره اولیه	بررسی تاریخچه پزشکی و علائم بیمار توسط پزشک.
2. آماده‌سازی	ناشتا بودن بیمار برای چند ساعت قبل از آندوسکوپی.
3. داروها	تجویز داروهای آرام‌بخش یا بی‌حسی موضعی.
4. قرارگیری درازکش	بیمار در حالت درازکش به سمت چپ قرار می‌گیرد.
5. وارد کردن آندوسکوپ	آندوسکوپ به آرامی از طریق دهان به داخل معده وارد می‌شود.
6. مشاهده و بیوپسی	پزشک داخل معده را مشاهده کرده و در صورت نیاز نمونه‌برداری انجام می‌دهد.
7. پایان و ریکاوری	آندوسکوپ خارج شده و بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود.
8. نتایج و پیگیری	پزشک نتایج را با بیمار در میان گذاشته و برنامه درمانی یا پیگیری را مشخص می‌کند.

بیشتر بخوانید: تفاوت بین آندوسکوپی و کولونوسکوپی در چیست؟

بعد از انجام آندوسکوپی چه کنیم؟

قبل از رفتن به خانه تا زمانی که اثر ماده آرامبخش از بین می رود، مدتی را در مرکز درمانی می گذرانید. آندوسکوپی فوقانی می تواند گلو شما را تحریک کند. ممکن است برای چند روز گرفتگی صدا یا سرفه داشته باشید. می توانید غذاهای نرم بخورید و آب یخ بنوشید، تا زمانی که درد از بین برود.

پس از عمل، ممکن است مقداری نفخ (احساس تورم ناشی از هوای پمپ شده) و حالت تهوع (عارضه جانبی بیهوشی) را تجربه کنید. با تأیید پزشک، باید بتوانید روز بعد فعالیت های معمول خود از جمله کار و رانندگی را از سر بگیرید.

با عوارض این عمل آشنا شوید

آندوسکوپی یک روش بسیار ایمن است که عوارض خطرناکی را به همراه ندارد و در صورت انتخاب بهترین دکتر حرفه ای آندوسکوپی و انجام دستورالعمل های مراقبتی، معمولا عوارض خاصی را احساس نخواهید کرد. اکثر عوارض آندوسکوپی موقت هستند و با گذشت چند روز از عمل، از بین می روند.

از عوارض احتمالی آندوسکوپی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی: آندوسکوپی اگر با برداشتن یک قطعه یا نمونه برداری همراه باشد احتمال خونریزی وجود دارد.

• عفونت: عفونت حاصل از آندوسکوپی معمولا نادر است و در صورت بروز نیز جزئی خواهد بود و با مصرف آنتی بیوتیک از بین می رود.

• پارگی دستگاه گوارش: این عارضه بسیار نادر است و در صورت درست و اصولی انجام گرفتن آندوسکوپی، معمولا اتفاق نخواهد افتاد.

• واکنش به آرامبخش: در برخی موارد ممکن است فرد نسبت به دارو های بی حسی یا بیهوشی آلرژی داشته باشد و بدن او واکنش نشان دهد.

بعد از مرخص شدن، در صورت مشاهده عوارض زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• درد سینه
• مشکل در تنفس
• مشکل در بلع
• درد طولانی مدت در شکم
• استفراغ خونی

مراقبت‌های بعد از گاستروسکوپی

مراقبت‌های بعد از آندوسکوپی معده (گاستروسکوپی) برای اطمینان از بهبودی صحیح و جلوگیری از عوارض احتمالی اهمیت زیادی دارند. در ادامه، به تفصیل به هر یک از نکات مراقبتی اشاره خواهیم کرد:

استراحت

بعد از اینکه آندوسکوپی تموم شد، بدنت به یک استراحت خوب نیاز داره. داروهای آرام‌بخش ممکنه هنوز توی بدنت تاثیر داشته باشن، پس بهتره که دراز بکشی و استراحت کنی. این کار به بدنت کمک می‌کنه تا زودتر به حالت عادی برگرده و حس بهتری داشته باشی.

غذا و نوشیدنی

بعد از آندوسکوپی، بهت توصیه می‌کنن که چند ساعت چیزی نخورید و فقط آب یا چای بنوشید. این کار باعث میشه معده‌ات آرام‌تر باشه و اذیت نشه. بعد از چند ساعت، می‌تونی به آرامی مایعات رو شروع کنی و وقتی حس کردی اوکی هستی، غذای نرم مثل سوپ یا پوره بخوری. یواش یواش به غذاهای معمولیت برگرد.

مراقبت از علائم

به حس و حال خودت توجه کن! اگر بعد از آندوسکوپی درد شدیدی توی شکمت حس کردی یا خون دیدی، یا اینکه تب کردی، حتماً سریع برو دکتر. این علائم می‌تونن نشونه‌های جدی باشن و نیاز به بررسی دارن.

اجتناب از فعالیت‌های سنگین

بعد از آندوسکوپی، بهتره که از کارهای سنگین و ورزش‌های شدید دوری کنی. به بدنت زمان بده تا ریکاوری کنه. می‌تونی یه پیاده‌روی آرام داشته باشی، ولی هیچ کار سختی انجام نده.

مراقبت از داروها

اگر دکتر برات دارو تجویز کرده، حتماً طبق دستوراتش مصرف کن. اگر حس کردی دارویی عوارضی داره یا سوالی در موردش داشتی، حتماً با دکتر مشورت کن. هیچ وقت خودسرانه دوز دارو رو کم یا زیاد نکن.

پیگیری با پزشک

فراموش نکن که بعد از چند روز حتماً به دکتر مراجعه کنی تا نتایج آندوسکوپی رو بررسی کنه. این ملاقات بهش کمک می‌کنه تا بفهمه چه اتفاقی افتاده و اگر نیاز به درمان بیشتری هست، برنامه‌اش رو مشخص کنه. این پیگیری می‌تونه به جلوگیری از مشکلات بزرگ‌تر کمک کنه.

آندوسکوپی فوقانی یک روش نسبتا کم خطر است که به پزشک کمک می کند تا علت برخی از مشکلات دستگاه گوارش را پیدا کند. پزشک شما همچنین ممکن است از آندوسکوپی فوقانی برای درمان برخی مشکلات استفاده کند. ممکن است یک یا دو روز بعد از عمل دچار سوزش گلو و نفخ شوید. بطور کل عوارض آندوسکوپی موقت هستند و با رعایت درست نکات مراقبتی، می توانید آنها را کاهش دهید.

ویژه : آیا تزریق بوتاکس معده دردناک است؟

سوالات متداول